Việc ngợi ca "hòn ngọc Viễn Đông số một" và "Singapore mơ thành sử dụng Gòn" chỉ là lưu ý đến của phần đông người nước ta Cộng hòa hoài cổ với dí dỏm sau 1975.

Bạn đang xem: Sài gòn hòn ngọc viễn đông


Vì thế, công ty chúng tôi rất quá bất ngờ khi thấy báo Tuổi trẻ em trích lời ông Đinh La Thăng ngày 27.3.2016: "TP.HCM đã từng là hòn ngọc Viễn Đông, từng là số một của khu vực vực. Trước đây, Singapore, xứ sở nụ cười thái lan nhìn về tp sài gòn với một sự ngưỡng mộ, khao khát lúc nào mới được như sử dụng Gòn."


Báo Đảng thành phố sài gòn Giải Phóng ngày 29.3.2016 còn giúp rõ hơn ý trên: “50 năm trước, ông Lý quang đãng Diệu quan sát về tp sài thành và mong ước Singapore sẽ tiến hành như dùng Gòn. Lúc đó Singapore chỉ là 1 trong những làng chài, nay họ là city số 1 trong khu vực, cả về kinh tế và unique sống."


Chúng tôi khủng lên ở thời khắc đó, liên tục ăn độn khoai lang sùng hoặc một số loại bo bo giành cho gia súc Đông Âu. Công ty chúng tôi cần một mẩu chuyện hài để tạm quên trở ngại trước mắt. Sau đây trưởng thành, đi buôn bán sức lao rượu cồn khắp nơi, công ty chúng tôi có điều kiện ghé qua Singapore, Kuala Lumpur và bangkok nhiều lần cùng rất bi thảm lòng nghiệm ra rằng sài thành trước nay vẫn thua kém Singapore và bangkok thái lan xa lắm.


Trước tiên xin xét đến nhiều từ "Hòn ngọc Viễn Đông". Trong cuốn sách France in Indochina: Colonial Encounters, xuất bạn dạng năm 2001, tác giả - tiến sĩ Nikki Cooper, đh Bristol, phân tích và lý giải lý vày Pháp chiếm nước ta làm trực thuộc địa như sau:


"Quá trình thực dân hóa những vùng lãnh thổ khác nhau mà sau này tạo nên Đông dương nằm trong Pháp diễn ra trong những năm. Tín đồ Pháp trước tiên đoạt được ở phía nam, tại nam giới Kỳ, vào thập kỷ 1860. Xuyên suốt 30 năm tiếp theo, nước Pháp ảnh hưởng vững vàng về phía bắc, chiếm phần thêm Trung Kỳ, Bắc Kỳ cùng cả Campuchia lẫn Lào. đều vùng đất này đang được xác định gộp thông thường lại bên dưới tên Đông dương thuộc Pháp vào khoảng thời gian 1885.


Mong muốn tạo lập một đế chế nằm trong Pháp trên Đông phái mạnh Châu Á ấy, vẫn phần như thế nào được vận động bởi vì ganh đua đế quốc cùng với nước Anh. Đông Dương thuộc Pháp được dự định nhằm cạnh tranh với Ấn Độ trực thuộc Anh: Pháp tạo thành "Hòn ngọc Viễn Đông" để ứng đối với Ấn Độ mà Anh đã gọi là "Viên châu báu trên vương miện."


Như vậy các từ "Hòn ngọc Viễn Đông" dù thứ nhất dùng cho toàn cõi Đông Dương, xuất xắc sau này rất nhiều người ghép nó với danh xưng Sài Gòn, không kể tới thực chất tươi đẹp thịnh vượng đã là, nó các chất định hướng cũng như tượng trưng hơn.


Có thể sau này người Pháp đã đầu tư mạnh mẽ vào sài Gòn, qui hoạch cân xứng để tp trở thành thủ lấp Đông Dương cơ mà thực sự là không có căn cứ nào để nói sài thành từng là số một của khu vực vực, trường hợp chỉ phụ thuộc vào mấy từ lịch lãm "Hòn ngọc Viễn Đông".


Theo các hồ sơ lưu trữ cũng tương tự các nghiên cứu kinh tế Châu Á suốt nắm kỷ 20, GDP Việt Nam đều có vị trí rất thấp. Ví dụ, theo thống kê lại của nhì giáo sư kinh tế học Jean-Pascal Bassino và Pierre van der Eng, từ 1913 mang đến 1970 kinh tế Việt phái nam (cả khu vực miền bắc và miền nam) số đông luôn thấp rộng Malaya (tiền thân của Malaysia với Singapore là hà nội kinh tế), Philippines, vương quốc của những nụ cười (không tất cả số liệu trước 1950).


Tùy thời điểm, GDP Malaya thường gấp rất nhiều lần đến vội 3 lần Việt Nam, thì lẽ như thế nào thủ phủ kinh tế của nó chỉ là một trong những làng chài nhỏ tuổi và mơ được như dùng Gòn!


Không phải từ thời điểm cách đây 50 năm, mà là ngay sát 90 năm (1922), một học giả việt nam nổi mang tiếng ngài Phạm Quỳnh đang viết trong quyển "Pháp du hành nhật ký" về Singapore chũm này:


"Mặt trời new mọc, trông vào bến Singapore, không cảnh gì đẹp mắt bằng, như một bức ảnh sơn thủy vậy. Lần này new được bắt gặp một chỗ hải cảng là lần trang bị nhất, thiệt là một cái cảnh tượng to tát. Cửa ngõ Hải Phòng, cửa sài thành của ta kể cũng khá to, tuy vậy sánh với cửa ngõ Singapore này còn nhát xa nhiều. Bến liền nhau với bể, chạy dài mang đến mấy nghìn thước, tàu đỗ băn khoăn cơ man nào mà lại kể, tàu của khắp các nước đi từ Á Đông lịch sự Ấn Độ cùng Âu Tây đều yêu cầu qua đấy."


"Vào cho trong phố thời nghiễm nhiên là một nơi đô hội của bạn Tàu, chẳng kém gì thành phố Chợ Lớn. Phố xá đông đúc, san sát phần đa hiệu khách hàng cả, gồm mấy tuyến phố toàn phần đa nhà tửu lâu khách hàng sạn, hôm sớm tấp nập phần đông khách nạp năng lượng chơi, bạn đi lại..."


"Singapore có thể chia ra nhì phần: một trong những phần là phố Khách, một phần là phố Tây; phố Tây cũng u ám và đen tối bằng phố Khách và lại có loại vẻ hoa lệ hơn. Phố Tây sinh sống Singapore này có khác phố Tây ở những nơi khác, tốt nhất là khác những phố Tây của fan Pháp ở, như trong những thành phố ta; tín đồ Pháp sinh sống đâu thì những nhà lầu to lớn phần nhiều là những dinh thự công sở của nhà nước; bạn Anh làm việc đâu thì các nhà lầu to bự là những cửa hàng, các hội buôn, những công ty, những ngân hàng. Mọi hàng buôn của fan Anh sinh sống Singapore thật là những thành tháp vĩ đại, tất cả khi chiếm phần từng dãy phố dài. Ngoài các phố phường buôn bán, đến các nơi nhà ở riêng, làm theo lối “biệt thự” (villas) của tín đồ Anh, bên xây tại phần đất cao, tầm thường quanh sân vườn rộng, xe khá chạy lùng mọi được. đều nhà ấy phần nhiều của người Anh, nhưng cũng có nhà của những chủ hiệu khách hàng lớn; ban ngày dạo phố làm việc, buổi chiều về công ty riêng nghỉ. Xe khá ở Singapore, thật do dự cơ man nào mà lại kể, nào xe riêng, làm sao xe thuê, cả ngày chạy như mắc cửi. Vào mang đến Sài Gòn, thấy xe khá chạy mặt đường Catinat vẫn lấy làm cho nhiều, tuy thế xe tương đối ở Singapore lại còn nhiều hơn thế nữa, cùng ở Singapore con đường phố nào cũng tương tự đường Catinat hết thảy."


Và cực kỳ may, bọn họ vẫn còn lời văn của một học mang khác, khét tiếng hơn cả Phạm Quỳnh, vẫn mô tả bangkok vào giữa thế chiến sản phẩm công nghệ 2. Ngài è Trọng Kim viết vào hồi ký "Một cơn gió bụi" của mình như sau:


"Thành Băng Cốc, xưa cơ thường điện thoại tư vấn là thành Vọng-Các là đế đô của nước Xiêm, một thành thị cực kỳ lớn, rất có thể lớn vội năm vội bảy lần Hà Nội, người dân rất trù mật gồm đủ các thứ người, nhưng hầu hết là tín đồ Tàu ở lâu vẫn nhập tịch nước Xiêm. Hạng người ấy rất hoạt động về đường kinh tế tài chính và chủ yếu trị. Trừ khu nhà vua, những cung điện tuân theo lối cổ, nhà một tầng, mái dốc, nóc nhọn, có những kiểu trang sức đặc trưng của Xiêm. Còn thành phố ở ko kể thành nhà vua trông y như thành quảng châu trung quốc hay thành Thượng Hải bên Tàu."


Những số liệu cũng tương tự trích dẫn ở trên minh chứng rằng tp sài gòn chưa bao giờ là số một sống Đông nam giới Á và danh xưng "hòn ngọc Viễn Đông" vô thực tế của nó bây chừ chủ yếu hèn chỉ nhằm quảng cáo du lịch.


Chuyện ông Lý quang quẻ Diệu ao ước Singapore được như sài gòn khó tin hơn hết việc fan ta từng cho rằng khắp quả khu đất đã mong muốn một ngày thức dậy bỗng nhiên trở thành người nước ta trên tuyến đường đầu tấn công Mỹ!


Tập truyền đầy cảm tính sẽ dẫn bọn họ đi quá xa thực tế, với không khéo đang lạc đường. Chẳng hạn shop chúng tôi biết không ít bạn đọc vẫn đọc bài này còn có nghe giai thoại về chuyện đèn dầu treo ngược của thay Phan Thanh Giản. Các bạn nên nhằm ý, khi gắng Phan đi sứ Pháp thì ngài Edison hoặc bất cứ ai vẫn không đăng ký bằng bản quyền sáng chế đèn điện.

Năm 1913, tp sài gòn đã được gọi là Hòn ngọc Viễn Đông, thương hiệu tiếng Anh là Pearl of the Far East; thương hiệu tiếng Pháp là La Perle de l"Extrême-Orient. Tuy nhiên điều hơi bất ngờ, đây không chỉ có là danh hiệu dành riêng cho Sài Gòn. Bởi vì sao?


Ở kỳ trước, công ty chúng tôi cũng đã nêu nhiều giả thuyết về địa danh sài Gòn: Thứ nhất đến rằng địa danh sài gòn có nguồn gốc từ chữ 西貢 (Tây Cống); thứ hai là đọc trại từ chữ 堤岸 (Đề Ngạn) - tức “thầy ngòn”; thứ cha là phiên âm từ chữ Prei Nokor; thứ tư là do vùng Prei Nokor tất cả nhiều cây gòn nên nảy sinh thương hiệu gọi sử dụng Gòn.

*

Sài gòn xưa với rợp biển quảng cáo

T.L
*

Đại phái nam Quấc Âm tự vị của Huỳnh Tịnh Paulus Của và Dictionarium Anamitico-Latinum (Nam Việt-Dương Hiệp Tự vị) của A J. L. Taberd đã từng giải thích sài gòn là củi gòn xuất xắc cây kapok

conggiao.info, nomfoundation.org

Trong quyển Histoire de la mission de Cochinchine 1658-1823 của Adrien Launay (Missions étrangères de Paris), từ tp sài gòn được viết là Rai-gon, qua chữ Rai-gon thong (Sài Gòn thượng) với Rai-gon-ha (Sài Gòn hạ) – tr.190. Rai-gon chính là cách phiên âm từ chữ Prey kor, rồi dần dần trở thành thành phố sài thành như ngày nay.

Ngoài ra, vào Đại phái mạnh quấc âm tự vị, Từ điển Taberd hay Giúp đọc Nôm cùng Hán Việt (Anthony Trần Văn Kiệm), chữ tp sài gòn đều được viết bằng chữ Nôm là 柴棍: sài (柴) tất cả nghĩa là củi, gòn (棍) là cây gòn hay cây kapok. Như vậy đã rõ, có thể hiểu sài gòn nghĩa là củi gòn (theo chữ Nôm) hoặc rừng cây gòn (theo tiếng Khmer).

Về chữ viết, địa danh sài gòn có sự không giống biệt theo thời gian. Thời Pháp thuộc, năm 1761, biện pháp viết Saïgon (chữ i bao gồm 2 dấu chấm) xuất hiện nhiều lần trong quyển Vignaud Pamphlets. France (nguyên bản từ Đại học Michigan); còn biện pháp viết Saigon thì ở mục Explanation of Foreign Words (tập 2) trong quyển The Revolutions of Persia (Jonas Hanway biên soạn, Osborne ấn hành năm 1762). Đến năm 1776, từ sài thành xuất hiện lần đầu tiên vào quyển Phủ biên tạp lục của Lê Quý Đôn với phương pháp viết là sử dụng Côn (柴棍) - do trong Hán ngữ không có chữ gòn đề nghị thay bằng chữ côn. Đến nửa đầu thế kỷ 19, chữ tp sài thành được viết giống như ngày nay, chính thức xuất hiện ở trang ii vào quyển Nam Việt–Dương Hiệp Tự vị (Dictionarium Anamitico-Latinum, 1838) của Jean-Louis Taberd.

*

Từ tp sài thành hoa lệ tương đối phổ biến trong văn bản tiếng Việt, gồm lẽ đây là biện pháp diễn đạt liên tưởng từ cụm từ Paris hoa lệ (Magnifique Paris) vào tiếng Pháp

T.L
*

Năm 1776, từ tp sài thành xuất hiện lần đầu tiên trong quyển Phủ biên tạp lục của Lê Quý Đôn với bí quyết viết là sử dụng Côn (柴棍) - bởi trong Hán ngữ không có chữ gòn buộc phải thay bằng chữ côn

thuvienpdf.com

Hòn ngọc Viễn Đông còn được phong tặng mang lại Thượng Hải, Sri Lanka, Phnom Penh, đảo Java...

Năm 1913, thành phố sài gòn đã được gọi là Hòn ngọc Viễn Đông, thương hiệu tiếng Anh là Pearl of the Far East; tiếng Pháp là La Perle de l"Extrême-Orient. Danh hiệu này xuất hiện vào Tạp chí Y học Trung Quốc (The trung quốc Medical Journal, The Association tập XXVIII, tr. 36). Tuy vậy đây ko phải là danh hiệu giành cho Sài Gòn, nhưng là bí quyết gọi phổ biến của những nước phương Tây sử dụng cho bán đảo Đông Dương (Indochina) với một số khu vực vực khác ở châu Á.

Hong Kong cũng được ví von là Hòn ngọc Viễn Đông vào quyển Sketch: A Journal of Art & Actuality, Ingram Brothers (1897); Singapore cũng vậy, vào quyển Development và Socio-economic Progress (số 65-71) với Manila là Pearl of the Far East vào The American đánh giá of Reviews (1920).

Xem thêm: Cách muối dưa leo ngon giòn chống ngán cho bữa cơm gia đình, cách làm dưa leo muối chua ngọt giòn ngon hấp dẫn

*

Khu vực cầu Ông Lãnh và bé rạch nhỏ chảy ra rạch Bến Nghé thời kỳ đầu thế kỷ trăng tròn (trên). Bến thuyền Chợ Lớn, sài gòn năm 1956 (trái). Quận 4 và Quận 7 (phía xa trong ảnh) với khu Thủ Thiêm đến năm 1954 vẫn còn là đầm lầy

Wikipedia

Danh hiệu Hòn ngọc Viễn Đông còn được phong tặng cho Thượng Hải, Sri Lanka, Phnom Penh, đảo Java, Birobijan (thị làng mạc của người vì chưng Thái) cùng Harbin (Cáp Nhĩ Tân, Trung Quốc) …

Riêng về cụm từ sài thành hoa lệ thì khá phổ biến trong văn bản tiếng Việt, tất cả lẽ đây là biện pháp diễn đạt liên tưởng từ cụm từ Paris hoa lệ (Magnifique Paris) vào tiếng Pháp, bởi do trước đây sài thành từng được ví von là Tiểu Paris ở Viễn Đông (Le petit Paris de l"Extrême-Orient).

Trong tiếng Pháp, cụm từ Magnifique Paris (Paris hoa lệ) được tìm kiếm thấy năm 1838 qua câu "Paris, ce magnifique Paris" trong quyển Homeward Bound: Or, The Chase, a Tale of the Sea của James Fenimore Cooper (tr.116); còn tp sài gòn hoa lệ thì xuất hiện từ năm 1963 vào quyển Công cuộc tranh-đấu của Phật-giáo Việt-Nam: từ Phật-đản đến Cách-mạng 1963 của Quốc Tuệ (tr. 54).

Thế rồi cách viết sài gòn hoa lệ phổ biến dần, gồm lẽ từ giai đoạn tạp chí Bách khoa xuất bản ở miền nam năm 1968 (số 264-276, tr. 67). Sau khi thống nhất đất nước, cụm từ thành phố sài thành hoa lệ lần đầu được sử dụng là vào năm 1976, vào Nghiên cứu Nghệ thuật, (số 10-13) của Bộ Văn hóa và tin tức (tr. 60).