Da vảy cá thông thường là gì?

Da vảy cá thông thường là một dạng của da vảy cá, bao gồm một nhóm các bệnh da liên quan đến khả năng thải loại tế bào da chết của da, dẫn đến tình trạng da rất khô, dày. Tình trạng da rất khô, tróc vảy còn được gọi là bệnh khô da.

Bạn đang xem: Cách trị da chân bị vảy cá

Có hơn 20 thể da vảy cá, nhưng da vảy cá thông thường là thể bệnh thường gặp nhất, chiếm gần 95% tất cả các trường hợp da vảy cá.

Da vảy cá thông thường có tên gọi như vậy là vì vảy tróc trông giống vảy của con cá. Bệnh có thể được chẩn đoán qua thăm khám lâm sàng bởi bác sĩ (nhìn da) và hỏi về tiền căn gia đình có người bệnh tương tự. Bác sĩ cũng phải hỏi kỹ về các vấn đề y khoa khác và làm sinh thiết da hay lấy mẫu tế bào niêm mạc má. Xét nghiệm gene chẩn đoán cũng thường được thực hiện để chẩn đoán xác định bệnh.

Cần phân biệt da vảy cá thông thường với bệnh da vảy cá harlequin – một thể da vảy cá hiếm gặp, xuất hiện triệu chứng từ lúc mới sinh. Trẻ sơ sinh bị bệnh này bị nứt và bong da thành từng phiến dày, gây khó khăn khi bú, khi thở, và dễ nhiễm trùng. Trước đây, tiên lượng sống của bệnh chỉ là vài ngày; tuy nhiên đến nay, đã có các phương pháp điều trị, và nếu được can thiệp kịp thời, có thể có hiệu quả kéo dài cuộc sống đến thập niên thứ 1 hay thứ 2.

Ai dễ bị da vảy cá thông thường?

Da vảy cá là tình trạng tương đối thường gặp, ảnh hưởng khoảng 1/250 dân số. Da vảy cá thường xuất hiện sớm trong lứa tuổi trẻ em, điển hình từ 2 đến 5 tuổi. Đột biến gene filaggrin được báo cáo thường gặp nhất ở dân số châu Âu; còn tần suất ở các chủng tộc khác đang được nghiên cứu.

Da vảy cá thông thường mắc phải có thể xảy ra trên các bệnh nhân có các bệnh lý nền như suy giáp, Hodgkin lymphoma, nhiễm HIV, sarcoidosis, suy gan, suy thận,…và đang dùng thuốc trị ung thư, thuốc chứa acid nicotinic, kava, hydroxyurea.

Nguyên nhân

Đa số các trường hợp da vảy cá thông thường là do đột biến làm mất chức năng gene cấu trúc filaggrin – một protein cấu tạo nên hàng rào da. Gene này nằm trên nhánh dài của nhiễm sắc thể số 21. Đột biến mất chức năng gene cấu trúc filaggrin làm tế bào da không sản xuất được filaggrin toàn vẹn. Filaggrin là một protein kết dính ở thượng bì, cần thiết để duy trì tính liền lạc của hàng rào da, duy trì p
H và độ ẩm da, hạn chế mất nước qua da.

Khi hàng rào da không còn hiệu quả, da phải chật vật mới giữ đủ ẩm và độ p
H hằng định. Các tế bào da bị mất nước mạn tính bắt đầu dày và cứng hơn khi chúng già đi, và di chuyển lên bề mặt da, trở thành những vảy cố định. Như vậy, da khô do hậu quả của giảm độ ẩm da do chức năng filaggrin bị suy giảm. Da nhiều vảy do các tế bào sừng không có đủ nước trong quá trình di chuyển lên lớp sừng ở bề mặt da. Da dày sừng do các cơ chế sửa chữa bù trừ làm tăng sinh tế bào sừng.

Da vảy cá thông thường là bệnh di truyền bán trội trên nhiễm sắc thể thường. Bán trội nghĩa là nếu gene đột biến chỉ hiện diện trên 1 nhiễm sắc thể, kiểu hình biểu hiện sẽ là thể bệnh nhẹ; trong khi nếu gene đột biến xuất hiện trên cả hai nhiễm sắc thể sẽ gây thể bệnh trung bình đến nặng.

Da vảy cá thông thường mắc phải còn có thể là hậu quả của các bệnh hệ thống ảnh hưởng toàn thân và của các thuốc điều trị các bệnh khác.

*

Biểu hiện lâm sàng của da vảy cá thông thường

Triệu chứng chủ yếu của da vảy cá thông thường là da bị mất nước nặng dẫn đến dày và tróc vảy.

Da khô

Ban đầu, da vảy cá thông thường thường bị nhầm lẫn là da khô. Da khô, kèm theo các rãnh nhỏ, trắng, mịn, hoặc kèm các vảy nhỏ màu da ở các mặt duỗi của chi (đặc biệt ở gối, chỏ), da đầu, vùng mặt giữa (đặc biệt ở trán và gò má), và thân mình. Các vùng nếp kẽ thường không bị ảnh hưởng (cổ, nách, khuỷu, khoeo).

Da tróc vảy

Tình trạng tróc vảy trong da vảy cá thông thường cũng có thể làm da bị nứt ở những vùng bị ảnh hưởng liên tục hay nặng nề. Da lòng bàn tay, bàn chân là những vùng thường hay bị nứt nhất, gây đau.

Tróc vảy cũng có thể gây khó chịu, đau, và làm da nhạy cảm với kích thích và làm khô da nặng hơn. Hiếm gặp hơn ở bệnh nhân da vảy cá, tình trạng tróc vảy tác động đến tuyến mồ hôi gây tăng tiết mồ hôi hay không thể tiết mồ hôi.

Da dày, tăng sừng

Do các cơ chế bù trừ của da kích thích tế bào sừng tăng sinh, ở những vùng thường xuyên chịu ảnh hưởng của tình trạng khô da, tróc vảy.

Các triệu chứng và bệnh lý đi kèm

Da vảy cá thông thường hay đi kèm với dày sừng nang lông (do các nang lông bị bít tắc bởi các nút sừng) và lòng bàn tay/chân nhiều đường kẽ. Viêm da cơ địa đi kèm trong 50% trường hợp da vảy cá thông thường (và 8% bệnh nhân viêm da cơ địa có triệu chứng da vảy cá thông thường). Khi viêm da cơ địa đi kèm với da vảy cá thông thường nặng, tình trạng viêm da có khuynh hướng khởi phát sớm, triệu chứng nặng nề, và nhiều khả năng diễn tiến mạn tính đến tuổi trưởng thành. Những bệnh nhân này cũng tăng nguy cơ bị hen phế quản, viêm mũi dị ứng, và dị ứng thức ăn.

Các yếu tố ảnh hưởng đến độ nặng của triệu chứng

Độ nặng của triệu chứng thay đổi theo từng người và thường nhẹ hơn ở môi trương sống nóng, ẩm. Da vảy cá thông thường thường không xuất hiện ngay từ lúc mới sinh, mà hầu hết xuất hiện khoảng 2 tháng sau sinh và trước 5 tuổi. Triệu chứng nặng dần đến khi dậy thì, và đôi khi lại được cải thiện theo tuổi. Các tác nhân gây khô da hay làm suy giảm chức năng duy trì độ ẩm thượng bì cũng làm nặng triệu chứng của da vảy cá thông thường.

Cần làm gì để chẩn đoán da vảy cá thông thường?

Da vảy cá thông thường được chẩn đoán dựa vào lâm sàng, qua quan sát, đánh giá. Các trường hợp nhẹ thường chỉ được chẩn đoán là “da khô”.

Đột biến gene filaggrin có thể được xác định qua xét nghiệm trên mẫu là phết tế bào niêm mạc má hay mẫu nước bọt.

Trên mẫu sinh thiết da, lớp sừng của thượng bì tăng sừng và lớp hạt giảm hay mất. Kính hiển vi điện tử cũng cho thấy giảm hay mất các hạt keratohyaline – có thành phần chính là pro-filaggrin, tiền chất của filaggrin.

Các phương pháp điều trị

Mục tiêu

Hiện nay không có điều trị nào chữa khỏi hoàn toàn da vảy cá thông thường. Điều trị chỉ nhắm đến làm giảm khô da, giảm tróc vảy, giảm bong, nứt da, và giảm dày da. Có thể đạt được mục đích trên bằng cách sử dụng chất dưỡng ẩm và tẩy tế bào chết đều đặn hàng ngày.

Điều trị cấp ẩm cho da

Sử dụng dưỡng ẩm và sản phẩm chăm sóc da chứa nhiều thành phần lipid như lanolin để tăng cấp ẩm cho da, giảm nguy cơ nứt, bong tróc da.

Tránh các yếu tố nguy cơ từ môi trường và thay đổi các lối sống có thể làm tình trạng da khô nặng hơn như là:

Tránh không khí quá khô, quá lạnh, môi trường có máy điều hòa bật quá lớn
Tránh những môi trường có hệ thống sưởi trung tâm. Sử dụng máy làm ẩm không khí
Tránh môi trường ô nhiễm làm thay đổi p
H tự nhiên của da.Tránh sử dụng nước máy có nồng độ chất khử khuẩn cao làm thay đổi p
H da
Tắm nhanh hơn, ít lần hơn, không sử dụng các xà phòng, chất tẩy rửa, sữa tắm, dầu gội quá mạnh, có mùi hương
Sau khi làm ướt da, chỉ nên chậm nhẹ cho khô, không nên chà xát mạnh
Thoa dưỡng ẩm tròng vòng 3 phút sau khi tắm
Băng bịt da bằng nylon trong vài tiếng để duy trì nồng độ chất dưỡng ẩm tại chỗ
Sử dụng kem chống nắng, lý tưởng là kèm dưỡng ẩm
Tránh sử dụng giường nhuộm da hay các phương pháp nhuộm da nhân tạo
Tránh tắm hồ bơi và bồn tắm nóng có chứa các hóa chất gây kích ứng da như chlorine
Điều trị các bệnh lý da khác như viêm da cơ địa

Điều trị giảm tróc vảy

Tẩy tế bào chết đều đặn, thường xuyên làm giảm vảy. Khi tình trạng tróc vảy giảm, da sẽ dễ hấp thu và lưu giữ chất dưỡng ẩm hơn. Các phương pháp tẩy tế bào chết nhẹ nhàng được khuyến cáo bao gồm:

Ngâm hay tắm nước muối
Ngâm vùng da bị ảnh hưởng trong nước ấm và sử dụng đá mài chà nhẹ nhàng theo vòng tròn để làm bong tróc các vảy dày
Sử dụng các sản phẩm chứa chất tẩy tế bào chết hóa học như glycolic acid, alpha hydroxy acid, lactic acid, salicylic acid, hay urea. Các hóa chất này có thể gây kích ứng da ở bệnh nhân viêm da cơ địa nên cần thận trọng
Chải tóc cẩn thận sau khi gội để loại bỏ vảy da đầu
Sử dụng các dẫn xuất vitamin A uống trong trường hợp nặng như acitretin hay isotretinoin để làm chậm sản xuất tế bào sừng

Giới thiệu Đơn vị
Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương

Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phươngđược triển khai dịch vụ thăm khám, chăm sóc và điều trị các tình trạng về da như mụn, sẹo, nám, tàn nhang… với tiêu chí đem lại sự thay đổi tích cực về diện mạo cũng như sự hài lòng của khách hàng sau khi sử dụng dịch vụ.

Với nguồn nhân lực chất lượng có chuyên môn caolà các Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ đến từBộ môn Da liễu -Đại học Y Dược TPHCM&Bệnh viện Nguyễn Tri Phươngcó kinh nghiệm nhiều năm trong giảng dạy, nghiên cứu và điều trị Da liễu – Thẩm mỹ da; sẽ trực tiếp thăm khám, lên phác đồ điều trị và trực tiếp trị liệu cho bệnh nhân, đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Thông tin liên hệ

Đơn vịda liễu – Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương. Số 468 Nguyễn Trãi, Phường 8, Quận 5, Tp.Hồ Chí Minh.Hotline tư vấn đặt lịch Bác sĩ:0899777709/Zalo/Viber:0899777709

Bệnh vảy da cá là tình trạng nhiều lớp tế bào da chết xếp chồng lên nhau khiến cho da bị khô và bong tróc. Điều này ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống của người mắc. Bài viết dưới đây sẽ bật mí cách cải thiện bệnhvảy da cá tại nhà bằng kem thảo dược Explaq, giúp bạn duy trì làn da mịn màng.

Bệnh vảy da cá là gì?

Bệnh được gọi là vảy da cá do các tế bào da chết bị khô và tích tụ lại thành từng mảng như vảy cá. Các trường hợp nhẹ, bệnh chỉ xuất hiện tại một số vùng da nhất định. Tuy nhiên, một số trường hợp nghiêm trọng hơn, bệnh sẽ bao phủ trên diện rộng bao gồm bụng, lưng, cánh tay và chân.

Vảy da cá thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh hoặc trong vài năm đầu của trẻ và biến mất sau khi lớn lên. Tuy nhiên, nhiều trường hợp bệnh sẽ kéo dài cho đến khi trưởng thành.

Triệu chứng của bệnh vảy da cá

Các triệu chứng thường gặp nhất ở người bệnh khô da vảy cá bao gồm:

- Da khô, ngứa.

- Da dày, thô ráp.

- Vảy màu trắng, xám hoặc nâu ở các vị trí như mặt trước của chân, mặt sau cánh tay, da đầu lưng hoặc bụng. Đôi khi bệnh cũng xuất hiện ở mặt, chủ yếu ở trán và má.

- Các vết nứt sâu ở lòng bàn chân hoặc bàn tay tạo cơ hội cho nhiễm trùng.

- Các nốt sần ở tay, đùi, mông.

- Da không bài tiết được mồ hôi.

Một số người không nhận ra bệnh vảy da cá do các dấu hiệu bệnh nhẹ. Họ nghĩ là do da quá khô và chỉ thoa kem dưỡng ẩm để giảm tình trạng vảy da. Tuy nhiên, bệnh vảy da cá có thể chuyển biến xấu hơn vào mùa đông, khi không khí lạnh và khô. Bệnh được cải thiện vào mùa hè nhờ không khí ẩm và ấm.

*

Triệu chứng của bệnh vảy da cá

Chẩn đoán bệnh vảy da cá

Bệnh vảy da cá thường bị nhầm với tình trạng da khô hoặc có vảy đơn giản. Vì vậy, khi bôi kem dưỡng ẩm nhưng không thấy da cải thiện, các chuyên gia sẽ chẩn đoán đó là bệnh vảy da cá, đồng thời tiến hành sinh thiết da (lấy một mẫu da bệnh và soi dưới kính hiển vi). Ngoài ra, chuyên gia sẽ hỏi thêm các thông tin về tiền sử gia đình, triệu chứng ban đầu của bệnh, các thuốc, vitamin người bệnh đang sử dụng hoặc những bệnh mà họ đang mắc. Với việc thu thập các loại thông tin này, chuyên gia sẽ đưa ra chẩn đoán bệnh chính xác nhất và có phương hướng điều trị thích hợp.

*

Sinh thiết da - Chẩn đoán bệnh da vảy cá

Bệnh da vảy cá có nguy hiểm không?

Vảy da cá là bệnh ngoài da không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng khá nhiều đến chất lượng cuộc sống của người mắc, đặc biệt là về mặt thẩm mỹ và tâm lý:

- Thẩm mỹ và tâm lý: Các biểu hiện bên ngoài da rõ rệt làm người bệnh cảm thấy thiếu tự tin khi giao tiếp hoặc cố ý che đậy phần da bị bệnh bằng sản phẩm mỹ phẩm hoặc quần áo. Điều này có thể làm bệnh phát triển theo chiều hướng xấu.

- Bệnh gây ngứa ngáy, khó chịu, đồng thời các vùng da đóng vảy hay da dày sẽ ảnh hưởng đến cảm giác đặc biệt là khả năng cầm nắm hay đi lại.

Ngoài ra, vảy da cá có thể dẫn đến một số biến chứng như:

- Nhiễm trùng da.

- Trẻ em có nhiều nguy cơ mắc bệnh chàm, hen suyễn, phát ban,...

- Gây mất nước, phồng rộp, dị ứng da.

Cách trị bệnh da vảy cá


Mặc dù y học ngày càng phát triển song các phương pháp điều trị bệnh da vảy cá khỏi hoàn toàn vẫn chưa được tìm ra. Các biện pháp can thiệp đang có chỉ nhằm mục đích giảm thiểu các triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Cụ thể:

Biện pháp giúp cải thiện bệnh da vảy cá tại nhà

Một số biện pháp khắc phục tại nhà sẽ giúp cho người bệnh giảm thiểu các triệu chứng khó chịu và kiểm soát bệnh da vảy cá hiệu quả. Một số biện pháp đơn giản, hiệu quả mà người bệnh vảy da cá có thể áp dụng ngay tại nhà như:

- Dùng xơ mướp hoặc miếng bọt biển để tẩy bớt lớp vảy mỏng trên da.

- Sử dụng máy tạo ẩm trong nhà để giữ ẩm cho da, tránh cho da quá khô, đặc biệt là vào mùa đông.

- Thường xuyên sử dụng kem dưỡng ẩm để cấp ẩm cho da như các sản phẩm chứa ure, lactic, axit salicylic,...

- Tắm với muối biển: Tắm bằng nước ấm có pha lẫn muối biển sẽ giúp làn da mềm hơn, cải thiện tình trạng vảy cá đồng thời sát khuẩn hiệu quả.

*

Sử dụng máy tạo độ ẩm hỗ trợ bệnh da vảy cá

Thuốc điều trị bệnh da vảy cá

Một số loại thuốc được bào chế ở dạng kem hoặc thuốc mỡ chuyên dụng để làm ẩm da, loại bỏ da chết đồng thời hạn chế tình trạng viêm và ngứa ngáy khó chịu:

- Axit lactic hoặc axit alpha hydroxy: Chống lão hóa, giữ ấm và giảm bong tróc da.

- Retinoids: Acitretin (soriatane) hoặc isotretinoin (absorica, claravis, sotret) có tác dụng làm chậm quá trình sản xuất tế bào da của cơ thể. Các tác dụng phụ có thể gặp đó là rụng tóc, sưng môi, dị tật bẩm sinh nếu dùng cho bà mẹ đang mang thai,...

- Thuốc kháng sinh: Sử dụng cho các trường hợp nhiễm khuẩn nặng như clindamycin, erythromycin, bacitracin,...

Explaq hỗ trợ cải thiện bệnh da vảy cá

Để cải thiện bệnh da vảy cá hiệu quả hơn, ngoài áp dụng các phương pháp chăm sóc da tại nhà và sử dụng thuốc được các chuyên gia chỉ định, người bệnh có thể tham khảo sử dụng kem bôi thảo dược Explaq đang được các chuyên gia khuyên dùng và nhiều người bệnh sử dụng cho hiệu quả cải thiện tốt.

Explaq chứa các thành phần chitosan, ba chạc, lá sòi, phá cố chỉ,... có khả năng sát khuẩn nhẹ, ngăn chặn phản ứng viêm, tái tạo da, nhanh liền sẹo và làm sạch vảy da hiệu quả.

*

Kem bôi Explaq hiệu quả cho người bệnh vảy da cá

Explaq là kem bôi tiện dụng, khi gặp vấn đề về bệnh vảy da cá bạn chỉ cần thực hiện theo các bước sau:

- Bước 1: Làm sạch da bằng nước ấm, sau đó lau khô bằng khăn mềm rồi thoa lớp kem mỏng lên bề mặt da bị tổn thương.

- Bước 2: Với vùng da vảy cá dày có thể thoa lớp kem Explaq dày hơn và tăng số lần bôi lên 2-3 lần/ ngày.

- Bước 3: Nên thoa nhắc lại sau khi đã khỏi để giúp da mịn màng, tránh tái phát.

Xem thêm: Khương thảo đan là thuốc khương thảo đan trị bệnh gì ? có tốt như lời đồn?

Hiện nay, Explaq đang được bán tại các nhà thuốc trên toàn quốc và bán online. Ngoài ra, bạn cũng có thể đặt mua kem sản phẩm tại gian hàng chính hãng của công ty phân phối trên các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada,...

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn được các thông tin hữu ích về bệnh vảy da cá và cách cải thiện bệnh từ kem bôi Explaq. Để tình trạng vảy cá da sớm cải thiện tốt hãy bôi Explaq bạn nhé!