1. Yêu thương, quan tâm
Cuộc sống hằng ngày có rất nhiều vấn đề cần bận tâm và mệt mỏi. Tuy nhiên, vợ chồng là để yêu thương và chia sẻ buồn vui với nhau. Vậy nên, mỗi khi trở về nhà thay vì vợ tất bật con cái, nội trợ còn chồng thoải mái đọc sách, xem phim, lướt điện thoại… Thì hãy cùng nhau chia sẻ công việc gia đình, hai vợ chồng đồng hành cùng nhau. Như vậy tình yêu của hai người sẽ bền chặt hơn, ấm áp hơn.
Bạn đang xem: Nghệ thuật sống với chồng
Để giữ lửa hôn nhân phải có nghệ thuật sống
2. Tạo sự lãng mạn, ngọt ngào
Thực tế, dù đang yêu nhau hay đã là vợ chồng thì việc hâm nóng tình cảm là điều không thể thiếu. Hãy dành những lời chúc ngọt ngào, hay những món quà bất ngờ và vô cùng lãng mạn, chắc chắn sẽ khiến đối phương vui vẻ và cảm thấy rất hạnh phúc. Hơn nữa, tình cảm vợ chồng lại càng mặn nồng và sâu sắc hơn.
3. Chia sẻ với nhau nhiều hơn
Sẽ rất khó khăn nếu như cuộc sống hôn nhân của hai vợ chồng bị dập tắt bởi những lý do không đáng. Ví dụ như những hiểu nhầm, những mâu thuẫn bị dồn nén vì giữu trong lòng quá lâu. Dẫn đến những muộn phiền, cáu gắt và khoảng cách giữa hai người ngày càng xa hơn. Vậy nên, trong cuộc sống vợ chồng, ngoài thấu hiểu, yêu thương thì cũng cần được chia sẻ, lắng nghe nhau. Để cùng nhau giải quyết mọi việc, cùng nhau cố gắng xây dựng hạnh phúc.
4. Bình đẳng, tôn trọng nhau
Hôn nhân là cuộc sống đòi hỏi sự gắn kết và tôn trọng giữa vợ chồng. Vậy nên bất kỳ một vấn đề gì xảy ra, hãy cùng ngồi lại, chia sẻ và lắng nghe ý kiến của nhau. Việc này vừa đảm bảo quyền bình đẳng, sự tôn trọng cho nhau mà còn để tránh những mâu thuẫn không đáng có.
Vợ chồng cùng nhau chia sẻ công việc, lắng nghe nhau nhiều hơn
5. Bao dung, tha thứ
Cuộc sống sẽ có rất nhiều cám dỗ vậy nên sẽ không tránh khỏi những sai lầm. Hay sinh hoạt thường ngày sẽ không tránh khỏi những cãi vả. Thay vì nhỏ nhặt, so đo tính toán và để bụng thì vợ chồng nên thẳng thắn nhìn nhận, góp ý và bỏ qua cho nhau. Thay vì cứ chê trách, phê bình cả hai người nên bao dung, tha thứ và cùng nhau phát triển.
6. Kiềm chế, bớt kích động, nóng tính
Khi xảy ra mâu thuẫn, thay vì cải vả, nói những lời không hay với nhau. Cả hai vợ chồng nên bình tĩnh lại, suy nghĩ thật kỹ để giữ không khí gia đình vui vẻ, đầm ấm. Chứ đừng vì một phút nóng nảy mà làm cho gia đình mất đoàn kết, thậm chí là ly hôn.
GH VN Giáo Phận Chủng Viện Thông Báo Suy Niệm Thời Sự Thượng Hội Đồng Phụng Vụ Đức Tin Mục Vụ Đời Tu Sứ Vụ Media Vatican Khác Tư Liệu Khác
MỘT SỐ QUY TẮC GIÚP DUY TRÌ CHỮ “HÒA” TRONG ĐỜI SỐNG VỢ CHỒNG
Aug. Trần Cao Khải
WHĐ (1.2.2021)- Vừa qua, trên trang vnexpress.net, ở mục
Tâm sự có bài viết tựa “Lấy chồng xongtôi mới thấy thảm họa”. Theo dõi bài viết trên, ta mới thấy cuộc hôn nhânnày có nhiều điều đáng để ta suy nghĩ. Theo lời kể của người phụ nữ 28 tuổi nàythì hai vợ chồng trẻ lấy nhau được một năm, chưa có con. Họ là những người tríthức, quen nhau, yêu nhau và tìm hiểu nhau suốt bảy năm trước khi quyết định kếthôn. Khi kết hôn, anh nói với chị rằng anh chưa thực sự muốn kết hôn nhưng vìtrách nhiệm yêu lâu rồi nên phải cưới.
Trong thời gian yêu nhau, họ có ít cơ hội đi lạitìm hiểu, gần gũi tâm sự, vì hoàn cảnh cư trú và do đặc thù công việc. Một điềukhiến chị phải suy nghĩ nhiều, đó là mặc dù anh có vẻ tỏ ra trách nhiệm nhưng lạisống khô khan và thiếu tình cảm. Chị thú nhận, chị đến với hôn nhân phần lớn làlý trí mách bảo, bởi anh là người trách nhiệm với mọi thứ xung quanh. Đây có lẽlà sai lầm của chị.
Thực sự, khi lấy nhau về rồi, chị mới thấy cuộchôn nhân này là một thảm hoạ, vì tính tình anh quá chi li, quá cẩn thận, quánguyên tắc. Anh luôn cau có, phàn nàn và sẵn sàng sửng cồ chửi đổng mỗi khikhông vừa ý. Đỉnh điểm khi cãi nhau, anh luôn đuổi chị cút đi, biến đi, dù đâychỉ là nhà thuê.
Ở với anh nhiều khi chị thấy ngột ngạt, anh cứnhư cái máy không cảm xúc, mọi thứ luôn phải có kế hoạch, ngày này phải làm gì,giờ kia phải làm gì. Nếu hôm nào chị về muộn hay lệch giờ là anh sẽ “rồ lên”.Anh ra ngoài luôn tươi cười với mọi người nhưng về nhà thì không thể kiểm soátđược sự giận dữ, sẵn sàng cáu giận khi không vừa ý việc gì đó.
Trong cuộc sống vợ chồng, dường như họ xung khắcnhau trong mọi việc, từ chuyện ăn uống, giặt giũ, cho tới giờ giấc đi làm, đichơi. Chị cảm thấy áp lực nặng nề và tỏ ra quá mệt mỏi. Sự cố mới nhất xảy ralà anh xen vào chuyện chị nghe điện thoại, anh chị cãi nhau và anh lên tiếng đuổichị ra khỏi nhà. Cuộc sống cứ như là hỏa ngục. Hai vợ chồng dường như không tìmthấy một giây phút nào êm ái, bình an cả…<1>
Qua câu chuyện hai vợ chồng này, chúng ta thấyđiều gì? Đó là một cuộc hôn nhân luôn bất hòa và không hạnh phúc. Ngoài vấn đềchất lượng tình yêu họ dành cho nhau quá hời hợt, khô cằn thì cuộc sống chung đụnggiữa hai người dường như đối nghịch nhau, họ không có một sự hòa hợp nào, từchuyện nhỏ đến chuyện lớn. Đúng như lời một danh nhân đã nói, “Cãi lộn chiếm phần lớn đời sống hôn nhân, phầncòn lại không có gì đặc sắc” (Thornoton Wilder).
Quả thực, sự hòa hợp trong đời sống vợ chồng làmón quà quý giá nhất mà tình yêu chân thực có thể ban tặng cho đôi bạn. Ông bàta đã nói: “Thuận vợ thuận chồng tát bể
Đông cũng cạn”. Nhưng nếu không đạt được sự hòa hợp, hòa thuận cần thiếtthì cuộc hôn nhân xem ra bất hạnh và có nguy cơ đổ vỡ.
Có người đã nhận định, “Đám cưới nào cũng hạnh phúc cả, chỉ có cuộc sống chung sau đó là có nhiềurắc rối” (Raymond Hull). Đúng vậy. Rắc rối thường xảy ra nhất có lẽ là sự bấtđồng tâm lý và cách ứng xử giữa hai người. Có những bất đồng nho nhỏ về chuyệncơm ăn, áo mặc hằng ngày. Nhưng cũng có những bất đồng nặng nề liên quan nhữngvấn đề lớn trong gia đình như chọn chỗ ở, thay đổi nghề nghiệp, giáo dục concái, việc chi tiêu trong gia đình, việc dựng vợ gả chồng cho con cái vv.
Tuy nhiên, trước những bất đồng, xung khắc, mâuthuẫn nào đó trong đời sống vợ chồng, nếu đôi bạn biết tìm ra những cách thứcgiải quyết cơ bản nhất thì tất cả những rắc rối sẽ dần được hóa giải. Trên hết,vẫn là dựa vào tình yêu mà hai người đã đoan hứa dành cho nhau ngày kết hôn.Chính tình yêu là chìa khóa giúp giải quyết mọi vướng mắc của cuộc sống lứađôi, như ca dao có câu: “Yêu nhau trăm sựchẳng nề, / Một trăm chỗ lệch cũng kê cho bằng”.
Sau đây, chúng ta sẽ bàn về một số quy tắc căn bảnnhằm giúp các đôi vợ chồng duy trì được chữ HÒA trong đời sống chung. Chữ HÒA ởđây sẽ bao hàm nhiều ý nghĩa, có thể là Hòa Hợp, có thể là Hòa Thuận, cũng cóthể là Hòa Đồng, Hòa Hoãn, Hòa Giải, Hòa Bình vv… Dưới đây là 6 quy tắc phổ biếnmà bất kỳ ai đã và đang sống đời vợ chồng đều có thể coi đó như chìa khóa“vàng” giúp ngăn ngừa những bất đồng, bất hòa rất thường xảy ra trong đời sốnghôn nhân.
I.- HÃY BIẾT MÌNH VÀ BIẾT NGƯỜI
Quy tắc đầu tiên mà chúng ta đề cập, đó là “Hãy biết mình và biết người”. Trong binhpháp người xưa thường nói “Biết người biếtta trăm trận trăm thắng”. Trong đời sống vợ chồng, người này biết rõ, hiểuđúng người kia, sẽ là chìa khóa vàng giúp hôn nhân hòa hợp và hạnh phúc lâudài. Một danh nhân đã nói: “Hôn nhânkhông thể hạnh phúc nếu trước khi lấy nhau hai người không biết rõ tính tình,thói quen và tính cách của nhau” (H. de Balzac).
Chúng ta biết rằng, thông thường trước khi kếthôn, đôi bạn đều có thời gian “vàng” để tìm hiểu nhau. Có người trải qua năm, bảynăm. Có người cả chục năm, nhưng cũng có trường hợp chỉ vài ba tháng. Các nhàchuyên môn gọi thời gian này là “Tiền hôn nhân”. Tuy nhiên, việc tìm hiểu nhaucó đạt được kết quả hay không còn tùy thuộc vào ý hướng và thiện chí của đôi bạn.
Khi tìm hiểu nhau, người ta thường lưu ý các bạnđến các yếu tố sau: a/- Về bản thân bạntrai hay gái như: Tính tình, tính cách, sở thích, sở trường, sở đoản, nghềnghiệp, học vấn, tập quán, thói quen, nền tảng giáo dục, đời sống đạo đức luânlý, nhận thức về hôn nhân gia đình, về tiền sử bệnh tật vv…; b/- Về gia đình đôi bên; c/- Về các mối quan hệ xã hội của hai bạn…
Rất nhiều bạn, sau một thời gian ngắn kết hôn,đã vội chia tay. Họ thường vịn vào lý do “Không hợp nhau”. Nhưng thực ra, họ đãcoi nhẹ mục đích và ý nghĩa của thời gian “Tiền hôn nhân”. Đến khi cả hai đềuphát hiện ra rằng, người bạn đời mà họ kỳ vọng phải thế này thế kia…thì lạihoàn toàn khác biệt hẳn với suy nghĩ và mong ước của mình. Thế là cả hai đều vỡmộng. Người ta thường nói rằng hôn nhân không phải là phép thử. Đó là thời gianđôi bạn phải sống thật với nhau, không giả dối, không đóng kịch, không che đậy.Họ cần hiểu nhau để bổ khuyết cho nhau, để giúp nhau thăng tiến, để học hỏinhau.
Có thể nói hầu hết các đôi vợ chồng đều bất ngờvề những điều họ không ngờ đối đối với bạn đời mình. Điều đó thường bắt nguồn từquá trình tìm hiểu nhau, có thể do chủ quan hoặc do cảm tính, hay do nóng vội.Từ việc tìm hiểu nhau không kỹ nên khi về sống chung, đôi bạn mới nhận ra rằngmình đã sai lầm trong việc chọn bạn đời. Nhưng khi nhận ra được sự thật ấy, thìđã muộn. Khi hai người không hiểu nhau thì dù tình yêu, cảm xúc có mạnh đến đâucũng không hóa giải được các mối bất đồng xảy ra trong đời sống vợ chồng.
II.- HÃY KÍNH TRỌNG NHAU
“Hãy kínhtrọng nhau”. Đây là quy tắc “ưu tiên số một” mà bất kỳ đôi bạn nào cũng nênnhớ nằm lòng. Một thánh nhân đã nói, “Yêulà kính, không kính là chưa yêu”. Một danh nhân cũng đã quả quyết: “Nền tảng của tình yêu vợ chồng là yêu kínhtrân trọng nhau” (Elijah Fenton).Ông bà ta thường nhắc đến câu thành ngữ sau: “Tương kính như tân”, có nghĩa là vợ chồng phải kính trọng nhau nhưnhững vị khách quý. Đã là khách quý của nhau thì hai bên phải biết trọng, biếtkính, biết nể nang, biết đối xử tử tế văn minh, biết ăn nói lịch sự…
Các chuyên gia về tình yêu hôn nhân gia đình đềukhẳng định là sự tôn trọng nhau giữa hai vợ chồng là yếu tố quan trọng hàng đầutrong việc duy trì một cuộc hôn nhân bền vững, thành công.
Sự kính yêu, tôn trọng nhau giữa đôi bạn luôn làbằng chứng cho thấy hai bạn thực sự yêu nhau và biết trân trọng nhau. Tôn trọngcái tốt, ưu điểm và cả cái không tốt, khuyết điểm của bạn đời. Ca dao VN cócâu: “Yêu nhau trăm sự chẳng nề / Mộttrăm chỗ lệch cũng kê cho bằng”. Vợ chồng nào mà chẳng có những cái “lệch”nhau. Từ cá tính đến sở thích riêng tư, từ quan niệm sống đến cách đối nhân xửthế, từ thói quen tập quán đến văn hóa giao tiếp ứng xử vv… Nhân cách mỗi ngườihình thành từ nhiều yếu tố, do đó tạo nên sự khác biệt giữa người này với ngườikia.
Trong bài viết có tựa đề “Hòa hợp vợ chồng: Triển nở trong tình yêu”, tác giả đã viết nhưsau:
“Trong ngày thành hôn, anh chị cầm tay nhau camkết sẽ yêu thương và tôn trọng nhau không chỉ một năm, hai năm, năm năm, mà là‘mọi ngày suốt đời’. Yêu thương vàtôn trọng phải đi đôi với nhau. Vợ kính trọng chồng, chồng tôn trọng vợ. Cả haiquý mến, trân trọng nhau.
“Trước hết, trọng kính là phải nhìn nhận nhau. Vợ không phải là người hầu hoặc nô lệ của chồng,mà là người bạn đời. Nam và nữ khác biệt nhau, nhưng bình đẳng với nhau vì cảhai đều là hình ảnh Thiên Chúa, được tạo dựng để trở thành trợ tá của nhau, bổtúc cho nhau và hiệp thông với nhau.
“Tiếp đến, trọng kính là phải đón nhận nhau. Gia đình Nadarét được bắt đầu bằng sự đón nhận:‘Này ông Giuse, con cháu Đavít, đừng sợđón bà Maria vợ ông về...’ (Mt 1, 20). Không chỉ đón nhận những ưu điểm, màcòn cả những khuyết điểm, nghĩa là đón nhận trọn vẹn con người của nhau với quákhứ, hiện tại, cũng như tương lai. Thuở mới quen nhau, anh chị đã khám phá ra rấtnhiều cái đẹp của nhau, những cái làm cho nhau ngưỡng mộ, si mê. Khi bước vàocuộc sống gia đình, anh chị dần dần khám phá thêm nhiều điều khác. Những điềunày có thể là “mặt trái” của nhau. Đón nhận nhau ở đây, trước hết là tôn trọngnhững khác biệt về cách suy nghĩ, cảm nhận... qua việc trao đổi, lắng nghe, đểhiểu biết con người của nhau hơn, nhờ đó giúp nhau mỗi ngày một nên hoàn thiện.
“Sự tôn trọng được diễn tả qua cách cư xử, qua lờiăn tiếng nói hằng ngày. Không phải chỉ tôn trọng nhau trong lúc thành công, thịnhvượng và mạnh khoẻ, trái lại trong lúc gian nan, thất bại và bệnh tật lại cầnphải tôn trọng và nâng đỡ nhau hơn nữa. Tránh nói với nhau bằng những lời lẽ tụctằn, thô lỗ, hoặc nói xấu nhau với người thứ ba. Ngược lại, biết dành cho nhaunhững lời nói nhẹ nhàng âu yếm, những cử chỉ trân trọng, lịch sự, lễ độ, ‘tươngkính như tân’.” <2>
Thực vậy, một điều rất quan trọng mà các nhà tâmlý khuyên đôi bạn, đó là phải biết tôn trọng sự khác biệt của nhau. Khi bướcvào đời sống hôn nhân gia đình, các bạn phải nhận ra ngay những khác biệt củangười bạn đời mình. Sự khác biệt về giới tính (nam-nữ), khác biệt về tâm-sinhlý, về cá tính, về tính cách, về tuổi tác, về nghề nghiệp, về địa vị xã hội, vềtruyền thống gia đình, về nền tảng văn hóa, về tôn giáo, về nhân sinh quan, vềsở thích, về khuynh hướng, về mối quan hệ xã hội vv…
Sự khác biệt vợ chồng là lẽ tự nhiên. Nó chẳngnhững không làm mất đi sự hòa hợp, trái lại đó chính lại yếu tố khiến cho bảnthân vợ và chồng bổ trợ, nâng đỡ nhau, đồng thời giúp cho đời sống hôn nhânthêm phong phú, khởi sắc.
Tiến sĩ tâm lý học người Mỹ John Gray đã cho rằng:Sai lầm lớn nhất của nhiều người là chúng ta tưởng rằng để có sự hòa hợp, hai vợchồng phải giống nhau. Chúng ta quên mất một điều cơ bản là, vợ chồng không phảihai người bạn cùng giới mà là hai người khác giới - người đàn ông và người đànbà. Hai người đó không bao giờ giống nhau cả. Chừng nào chúng ta nắm được đặc điểm tâm lý khác nhau của mỗi giới mớicó thể hy vọng tìm thấy sự hòa hợp lứa đôi. Bởi vì hai người luôn suy nghĩvà hành động khác nhau, họ có những thói quen và sở thích khác nhau. Mong muốn người này giống người kia để hòa hợpnhau là ảo tưởng. Tốt hơn hết hãy xem họ khác nhau như thế nào để sốngchung với sự khác nhau đó. Nghĩa là biết chấp nhận để hòa hợp với nhau.
Ngoài ra, chúng ta phải khẳng định một điều làhòa hợp vợ chồng không phải là sự hòa tan, là sự đồng hóa hai cá thể thành mộthay là sự đánh mất cái bản sắc riêng độc đáo của từng người. Trái lại, ý nghĩađích thực của hòa hợp chính là “sự chấp nhận nhau để hòa nhập với nhau, bù trừcho nhau, nên có thể người hiền lành lại chấp nhận lấy một người tính tình nóngnảy, hai người sống với nhau ít khi nổi xung, bởi vì người hay nổi nóng luônluôn được tính hiền lành làm nguội lạnh đi các cơn thịnh nộ vô lý. Vậy hòa hợpchính là thông hiểu nhau, chấp nhận nhau và sống biết điều với nhau”. <3>
Ngoài ra, đề cập đến sự hòa hợp trong hôn nhân,các chuyên gia cũng còn nói tới sự tôn trọng không gian cá nhân giữa hai vợ chồng.Một tác giả đã viết về vấn đề này như sau: “Nữ nhà văn nổi tiếng Nhật Bản Ayako
Sono, trong một cuốn sách của mình cho rằng ở tuổi 50, việc cố gắng tìm cáchthay đổi nhau là điều không thể. Do đó, cáchtốt nhất là thỏa hiệp, là tôn trọng. Cô cho rằng một người nên dành 50% thờigian cho mình, 50% thời gian cho nửa kia, thay vì bắt ép nửa kia phải thuậntheo mình, hoặc ngược lại, dành 100% thời gian để chạy theo bạn đời.” <4>
III.- HÃY KHIÊM TỐN VÀ BAO DUNG
Một quy tắc nữa cũng rất quan trọng liên quan đếnviệc giữ gìn hòa khí trong gia đình, đó là sự khiêm tốn và bao dung củađôi bạn.
Chúng ta khiêm tốn để nhận ra rằng trên đời nàyngười kia cần mình nhưng mình cũng cần người kia. Chúng ta có điểm mạnh thìcũng có điểm yếu. Và bạn đời của ta cũng vậy. Hai người nếu có cách biệt về tàinăng, trình độ thì cũng không vì vậy mà ta lên mặt dạy đời hay làm cao. Trong đờisống vợ chồng luôn phải nhìn lên và nhìn ngang để thấy rằng mỗi người đều có chỗđứng, vị trí, nhiệm vụ riêng của mình. “Đànông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm”, hay “Kẻxay lúa, người bồng em”.
Một danh nhân đã nói: “Chính sự bình đẳng mới có thể làm cho tình yêu vững bền”(G.E.Lessing). Và người khác đã nói: “Hãyvững tin vào những mặt mạnh của nhau và bỏ qua những điểm yếu của nhau”(Khuyết danh). Sự hòa hợp chỉ có thể được duy trì lâu bền khi đôi bạn biếtkhiêm tốn nhận ra khuyết điểm của mình và biết khách quan nhận ra ưu điểm của bạnđời.
Bên cạnh sự khiêm tốn, ta không quên nhắc đếnlòng bao dung hay khoan dung trong đời sống vợ chồng. Lòng khoan dung được coinhư là hoa quả của tình yêu, như là vẻ đẹp của tấm lòng mở rộng đón nhận bạn đời.
Nữ văn sĩ tài năng người Mỹ Helen Adams Kellerđã nói: “Khoan dung là món quà lớn nhất củatâm hồn”. Quả vậy, lòng khoan dung hay bao dung là một nguồn sức mạnh tiềm ẩnbên trong, là một trong những công cụ tuyệt vời nhất trong cuộc sống.
Trong quyển sách“9 dạng người bạn cần phải khoan dung trong cuộc đời“, tác giả người
Trung Quốc Hồng Hoa đã nhấn mạnh, người bạnđời chính là một trong 9 dạng người mà bạn cần phải khoan dung. Bởi khoandung là“cách cư xử tốt đẹp nhấttrong hôn nhân. Yêu là một nghệ thuật, sự khoan dung chính là tinh túy của nghệthuật đó”.Rất nhiều khi trong thực tế, chúng ta dễ dàng bỏ qua lỗi lầmcủa người khác dù họ làm ta buồn, ta thất vọng, nhưng lại khó lòng bỏ qua nhữnglỗi lầm mà bạn đời của mình gây ra.Khoan dung với bạn đời, vì vậy cũng làmột kỹ năng. <5>
Thực vậy, chỉ có lòng khoan dung mới giúp chođôi bạn giữ được tình yêu nồng ấm, duy trì được sự trung thành lâu dài, giatăng được sự tin tưởng cần thiết, nhờ đó dù gặp nhiều sóng gió và thử tháchtrên đời, đôi bạn vẫn song hành với nhau cho đến cuối đời.
Đức thánh GH Gio-an Phao-lô II trong Tông huấn vềnhững bổn phận gia đình Ki-tô hữu (FC) đã nhấn mạnh: “Chỉ có một tinh thần hi sinh cao cả mới giúp gìn giữ được và kiện toànđược sự hiệp thông trong gia đình. Thực vậy, sự hiệp thông này đòi hỏi mọi ngườivà mỗi người biết quảng đại và mau mắn mở lòng ra để thông cảm, bao dung, thathứ cho nhau và hòa giải với nhau. Không gia đình nào mà không biết rằng sự íchkỷ, những bất hòa, những căng thẳng, những xung đột đã làm hại cho sự hiệp thônggia đình biết chừng nào, và đôi khi còn có thể làm tiêu tan sự hiệp thông ấy:chính từ đó mà phát xuất muôn hình thức chia rẽ khác nhau trong đời sống giađình.” (số 21)
IV.- HÃY LẮNG NGHE VÀ NGỪNG CÃI VÃ
Không phải cứ là vợ chồng rồi thì ta muốn nói gìthì nói, làm gì thì làm. Trái lại để có được sự hòa hợp, hòa điệu trong đời sốngchung, ta phải chú trọng đến nghệ thuật giao tiếp và kỹ năng đối thoại. Nóicách đơn giản là hai người phải biết cách nói chuyện, đàm đạo với nhau một cáchcởi mở, thẳng thắn và tế nhị. Nhiều cặp vợ chồng chỉ vì những trở ngại, bế tắctrong giao tiếp ứng xử thường nhật mà phát sinh mâu thuẫn khiến cuộc hôn nhânkhông được êm đẹp, thuận thảo.
Trong nghệ thuật giao tiếp giữa hai vợ chồng, cómột điều quan trọng không thể bỏ qua, đó là kỹ năng lắng nghe. Nguyên tắc chínhlà: “Hãy nói ít, nhưng nghe nhiều”.Trong giao tiếp vợ chồng, việc lắng nghe nhau là một đòi hỏi tối quan trọng.Nghe quan trọng hơn nói. Nghe nhiều nói ít. Nhưng nghe không bằng lắng nghe. Lắng nghe là cách dễ dàng lôikéo bạn đời vào câu chuyện hai người. Đó cũng là điều chứng tỏ ta tôn trọng ngườiđối thoại. Nếu hai người cùng nói thì kết cục gia đình sẽ là một cái chợ. Còn nếuhai người chỉ biết ngồi nghe nhau thì bầu khí thật là ảm đạm, buồn chán.
Lắng nghe là một kỹ năng trong giao tiếp, vì thếvợ chồng phải tìm hiểu, học hỏi và thực hành sao cho nó trở thành một thói quentốt. Vậy vai trò của nghe và lắng nghe trong giao tiếp là thế nào?
Nghe là hoạt động thường ngày của con người nênchúng ta thường bỏ qua, ít quan tâm tới rèn luyện kỹ năng này mà cho rằng đã cósẵn. Có kết quả nghiên cứu cho thấy rằng con người dùng 45% thời gian giao tiếphàng ngày cho việc nghe, tuy nhiên người ta lại không được luyện nghe mà chủ yếulà luyện viết. Mặt khác, nghe và lắng nghe khác nhau. Bởi vậy cần phải phân biệtnghe và lắng nghe. Nghe là thụ động, là trạng thái tự động mang tính chất vậtlý. Lắng nghe là chủ tâm, chủ động. Lắng nghe đòi hỏi tập trung, tìm kiếm tíchcực ý nghĩa của người nói. Trong giao tiếp chúng ta phải cố gắng tạo ra trạngthái lắng nghe để đón nhận và hiểu đúng, để giao tiếp cởi mở, để chọn lọc thôngtin.
Một chuyên gia khi bàn về đối thoại trong hônnhân đã cho rằng, trong hôn nhân, sở dĩ có những lúc vợ chồng phiền giận nhauhay hiểu lầm nhau không những vì chúng ta không thể nói lên những điều cần nói,mà cũng có khi vì không có ai lắng nghe.
Thực vậy, những người mới yêu nhau trò chuyện vớinhau rất nhiều. Họ mong gặp nhau mỗi ngày, và khi gặp thì trao đổi với nhau nhiềuđiều. Lắm khi chỉ nhìn nhau chứ không nói một lời nào nhưng vẫn hiểu nhau và cảmthấy gần nhau. Khi còn là người yêu của nhau, nếu có điều gì hiểu lầm hay phiềngiận chúng ta cũng dễ dàng bỏ qua, vì đang sống trong tình yêu và đang cùng hướngđến một mục đích, đó là hướng đến ngày cưới. Tuy nhiên, khi nên vợ chồng rồi,lúc có điều buồn giận chúng ta không dễ làm hòa với nhau và vì đời sống bận rộn,nên cũng ít có thì giờ trò chuyện với nhau. Tất cả những điều đó khiến vợ chồngcảm thấy ngăn cách với nhau, và nếu không cẩn thận, sự ngăn cách đó sẽ khiếntình yêu phai nhạt dần và chết.
Người ta khuyên đôi bạn thế này, hãy lắng nghe bạnđời bày tỏ quan điểm, suy nghĩ của họ, không ngắt lời, không phản bác theo kiểu“Thôi dẹp đi, anh/ em nghĩ sao mà nói vậy!”,vv…cho dù ý kiến của họ có trái ý của bạn đến đâu. Việc gạt phắt ý kiến của bạnđời như vậy không những làm họ tự ái, bị tổn thương mà còn làm cho cuộc xung độtcăng thẳng hơn. Thậm chí, do tự ái, họ sẽ càng cố bảo vệ quan điểm của mình bấtchấp điều đó đúng hay sai. <6>
Có lời khuyên của người khôn ngoan thế này: “Hãy nhường cho chồng/ vợ của bạn thắng trongcuộc tranh cãi, nếu cần có người thắng”. Ca dao VN cũng đưa ra một nguyên tắcđơn giản, như sau: “Chồng giận thì vợ bớtlời/ Cơm sôi nhỏ lửa một đời chẳng khê”.
V.- HÃY QUAN TÂM ĐẾN NHAU
Có thể phần đông chúng ta nghĩ rằng hễ đã là vợchồng thì đương nhiên hai người phải quan tâm đến nhau. Chuyện không đơn giảnnhư vậy. Bởi vì đến một lúc nào đó, có thể sau vài năm kết hôn, đôi bạn cảm thấychán nhau, mệt mỏi vì nhau, lạnh nhạt với nhau, khiến cho mối tương quan vợ-chồngkhông còn nồng ấm như ngày nào.
Dựa vào thực tế, ta thấy rằng có nhiều yếu tố dẫnđến rạn nứt hôn nhân, song nguyên nhân khá phổ biến, vẫn là do sự thiếu sự quantâm đối với bạn đời - chồng/vợ không còn chú trọng dành thời gian cho nhau cũngnhư ít lắng nghe, trò chuyện, chăm sóc nhau. Sự vô tình kéo dài trở thành vôtâm, vô cảm khiến đôi bên dần lạnh nhạt, xa cách. Trong sự cô đơn với bao áp lựcvây quanh, không ít người chán nản, chọn giải pháp chia tay.
Bởi vậy, “Hãythường xuyên quan tâm đến nhau”, đó là mệnh lệnh của tình yêu.
Khi yêu, người ta có thể làm tất cả vì nhau vàcho nhau. Việc quan tâm đến nhau phải được coi là một trong những “hạng mục” ưutiên hàng đầu để giữ cho cuộc hôn nhân bền vững, hạnh phúc.
Quan tâm từ việc nhỏ đến việc lớn. Mỗi người coinhau như đối tượng chăm sóc thường xuyên. Không phải chỉ có kiểu lãng mạn “nâng khăn sửa túi” lúc ban đầu, mà suốtcả cuộc hành trình đời sống lứa đôi, hai bạn phải chăm sóc, nâng đỡ, hỗ trợnhau cách tận tình và chu đáo. Nhiều khi chỉ một việc nhỏ thôi cũng đủ hâm nóngtình yêu, vốn rất mong manh, nhờ đó hai bạn vững vàng yên tâm đi tới đích. Có mộtý kiến thế này: “Sẽ bớt đi những vụ li dịnếu quý bà tân thời ngày nay chăm lo cho chồng con hơn là chăm sóc các món hànghạ giá ở siêu thị”.
Bên cạnh đó, nhiều bà vợ than phiền rằng họ rấtbuồn tủi và cô đơn vì hầu như ông chồng chẳng tỏ ra quan tâm gì tới họ. Sau mộtngày làm việc bên ngoài về nhà, chồng chỉ kịp ăn uống vội vàng rồi chui vàophòng xem TV, lướt web hoặc chơi game. Nếu sự việc cứ tái diễn lâu dài như thếnày, thì chắc chắn cuộc hôn nhân sẽ sớm rơi vào tình trạng khủng hoảng, tan vỡ.Trong khi đó, người chồng cũng cần đến sự quan tâm của vợ mình. Một sự quan tâmchu đáo, tế nhị, tận tình và thích hợp.
Tuy nhiên, có một điều cơ bản nhất mà người vợnên lưu ý, đó là người đàn ông không muốn được đối xử như trẻ con. Dĩ nhiên aicũng muốn được yêu thương, chiều chuộng, săn sóc. Nhưng người đàn ông không chờđợi nơi vợ mình một thứ tình yêu mà mẹ ông đã dành cho ông.
Người đàn bà nào cũng có khuynh hướng cư xử vớichồng như một người mẹ. Họ lo cho chồng từng li từng tí. Thoạt tiên người đàn ôngdễ cảm động về sự chú ý và săn sóc của người vợ. Nhưng người đàn bà càng đối xửvới chồng bằng tình mẫu tử thì người đàn ông lại càng cảm thấy mình nhỏ bé lại.Hãy thử tưởng tượng một người đàn ông lúc nào cũng có một người đàn bà bên cạnhmình để nhắc nhở, khuyên răn mình mọi chuyện, từ việc ăn uống đến việc phục sức.
Thái độ cực đoan nào cũng dễ làm cho người khácbực mình. Người đàn ông thèm được săn sóc chiều chuộng. Nhưng một sự chiều chuộngthái quá sẽ cho họ có cảm tưởng họ không phải là một người đàn ông cứng rắn, mộtngười trưởng thành và đáng tin cậy.<7>
VI.- HÃY BIẾT NHƯỢNG BỘ NHAU
Có câu chuyện thế này, trong dịp cụ ông cụ bà kỷniệm 50 năm thành hôn, con cháu quy tụ đông đủ để chúc mừng. Nhân dịp này, mọingười đã đặt câu hỏi: bí quyết nào hai cụ đã sống hạnh phúc hòa hợp trong suốtthời gian dài như vậy. Câu trả lời thật đơn giản, đó là “Biết nhượng bộ nhau”.
Xem thêm: Topic tiếng anh về kỳ nghỉ hè, bài viết tiếng anh về kỳ nghỉ hè sắp tới
Quả thực, ngày nay, nhiều người đã coi “Nhượng bộ”trong đời sống vợ chồng như một bí quyết giúp hôn nhân luôn hạnh phúc và như làmột nghệ thuật giúp duy trì mối tương quan giữa đôi bạn luôn được bền chặt.
Hiện nay, tại nhiều quốc gia, người ta đề cậpnhiều đến một loại hình ly hôn khá phổ biến, đó là “Ly hôn tuổi trung niên” hay “Lyhôn hoa râm” (Grey Divorce). Đây là thuật ngữ chỉ những cặp vợ chồng ở tuổitrung niên muốn kết thúc cuộc sống hôn nhân sớm thay vì chung sống với nhau đếngià. Ly dị ở tuổi trung niên là một hiện tượng tại nhiều quốc gia. Hơn 40% ngườitrung niên Hàn Quốc cho biết họ muốn ly hôn, theo kết quả của một cuộc thăm dòdo Viện Y tế và Xã hội Hàn Quốc thực hiện năm 2019. <8>
Câu hỏi là “Tại sao vậy?”. Chúng ta đều biết rằng,cuộc sống của hầu hết các cặp vợ chồng ở tuổi trung niên rơi vào một cảnhchung, đó là sự tương tác giữa hai người được “tiêu chuẩn hóa”, quanh quẩn vớinhững câu hỏi như ăn gì, làm gì, cần gì, muốn gì vv... Do đó cuộc đối thoại giữahai phía luôn diễn ra nhàm chán và tẻ nhạt. Thêm vào đó, khoảng cách tinh thầncàng bị nới rộng do mâu thuẫn về sở thích, thói quen. Nếu thời trẻ vợ chồng cốgắng chịu đựng, nhẫn nhịn nhau, thì khi bước vào tuổi trung niên, họ có xu hướng“bùng nổ”, dẫn đến kết cục chọn lựa ly hôn. Điều đáng tiếc là cả hai đều khôngbiết nhượng bộ nhau.
Nhượng bộ là hy sinh một phần cái gì đó của mìnhvì ích lợi chung và vì lợi ích của người khác. Trong một cuộc cãi vã bất phânthắng bại, sự nhượng bộ tốt nhất chính là im lặng. Người ta nói, “Phân nửa những vấn đề trong hôn nhân được giảiquyết bằng cách giữ im lặng” hay “Mộtsự nhịn, chín sự lành”.
Trong cuộc sống chung, hằng ngày có vô vàn nhữngđiều trái ý nhau, từ những chuyện nhỏ nhất như ăn uống, sinh hoạt, giải trí, giờgiấc...đến những vấn đề lớn như việc chi tiêu trong gia đình, việc dạy dỗ concái, việc ứng xử với cha mẹ (chồng/ vợ), với họ hàng hai bên...nếu cả hai bạnchỉ biết bảo lưu ý kiến riêng của mình thì sớm muộn cũng sẽ xảy ra mâu thuẫn,xung đột. Thực ra, không nhất thiết hai người phải “đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu”, nhưng ít nhất họ cần bàntính sao để cuối cùng có tiếng nói chung, vừa lòng cả đôi bên...
Tóm lại, để có được sự hòa thuận lâu dài trong đờisống vợ chồng, chúng ta nên dõi theo và thực hành lời khuyên thiết thực sau đâycủa thánh Phao-lô: “Anh em là những ngườiđược Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh em hãy có lòngthông cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứcho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúađã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. Trênhết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo...”(Cl 3,12-14)./.